Άγιος Ιωάννης Σοτσάβσκι ο Τραπεζούντιος – Έλληνας Άγιος Νεομάρτυς και προστάτης του εμπορίου

Ο Άγιος Ιωάννης [1] γεννήθηκε γύρω στο 

1300 σε οικογένεια Ελλήνων εμπόρων από την Τραπεζούντα. Κατά τη διάρκεια ενός εμπορικού ταξιδιού κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας, ο καπετάνιος του πλοίου, ένας αμείλικτης Καθολικός, μίλησε εχθρικά για την Ορθόδοξη ομολογία του Ιωάννη και προσπάθησε, αλλά απέτυχε, να προσηλυτίσει τον νεαρό στον καθολικισμό. Το πλοίο έφτασε στη Λεβκόπολη [2] , που τότε βρισκόταν υπό την κυριαρχία των Τατάρων. Ο καπετάνιος είπε στον άρχοντα της πόλης ότι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο νεαρός με όρκο δήλωσε την επιθυμία του να ενταχθεί στη θρησκεία τους [3] .  

Ο ηγεμόνας χάρηκε και διέταξε να φέρει τον νεαρό. Του υποσχέθηκε κάθε είδους ευλογίες και τιμές για την αποκήρυξη του Χριστού και τη θυσία στον ήλιο, τη φωτιά και τα αστέρια. Μαντεύοντας ότι αυτές ήταν οι δολοπλοκίες του καπετάνιου, ο Ιωάννης απάντησε: «Δεν θέλω να απαρνηθώ τον Χριστό, γιατί πώς μπορεί η καρδιά μου να χωριστεί από τον Ήλιο της Αλήθειας και από την Υψηλή Ανατολή για να επιστρέψω στο σκοτάδι της άγνοιας; Αυτό που σου είπαν για μένα είναι απλώς ψέμα και δόλος ενός κακοπροαίρετου. Δεν θέλω να παραμελήσω την καλοσύνη που μου δείχνεις, αλλά δεν μπορώ να αρνηθώ τον Χριστό - το Φως του κόσμου. Ο ηγεμόνας θύμωσε και διέταξε τον άγιο να υποβληθεί σε τρομερά βασανιστήρια.

Κατά τον καιρό του βασάνου, ο άγιος εξομολόγος δεν έπαυε να δοξάζει τον Θεό γιατί τον θεωρούσε άξιο να υπομείνει τέτοιες δοκιμασίες. Βλέποντας ότι η δύναμη της πίστης του ήταν ανεξάντλητη, οι βασανιστές έφεραν τον Ιωάννη στον κυβερνήτη, ο οποίος προσπάθησε και πάλι να τον παρασύρει με υποσχέσεις. «Μην ανησυχείτε για τις πληγές στο σώμα μου», απάντησε ο μάρτυρας, «γιατί μόνο μέσω δοκιμασιών αποκτώνται αιώνιες ευλογίες. Μόνο όσοι αντέξουν μέχρι τέλους θα σωθούν. Είθε ο Κύριος να με αγιάσει και να με στεφανώσει για τα βάσανα που υποφέρω ενώ ομολογώ τον Χριστό!». Αυτά τα λόγια φούντωσαν την οργή του δικαστή και έστειλε τον Ιωάννη στη φυλακή.

Την επόμενη μέρα, ο άγιος, δείχνοντας ακλόνητη σταθερότητα, δέθηκε σε ένα άλογο, το οποίο τον έσυρε στους δρόμους της πόλης. Το σώμα του μάρτυρα κομματιάστηκε σε πέτρες στην άκρη του δρόμου. Κάποιος Εβραίος, που χάρηκε για αυτό το θέαμα, τράβηξε το σπαθί του και έκοψε το κεφάλι του Ιωάννη.

Το επόμενο βράδυ, πάνω από το σώμα, πεταμένο στη μέση του δρόμου, εμφανίστηκαν μυστηριώδη φώτα και μια λαμπερή σκάλα που κατέβαινε από τον ουρανό. Τρεις λαμπεροί άντρες με ιερατικές ενδυμασίες έκαιγαν από πάνω του θυμίαμα. Ο Εβραίος, που είδε αυτό το όραμα, τράβηξε το τόξο του για να σκοτώσει τους ιερείς - έμεινε αμέσως παράλυτος, και έμεινε ακίνητος όλη τη νύχτα.

Όταν το έμαθε, ο κυβερνήτης επέτρεψε στους χριστιανούς να κάνουν την ταφή του αγίου μάρτυρα. Ο καπετάνιος του πλοίου, που πρόδωσε τον Ιωάννη στον άρχοντα της πόλης, προσπάθησε τη νύχτα να πάρει στην κατοχή του τα ιερά λείψανα για να τα μεταφέρει στη χώρα του. Αλλά ο ιερέας της εκκλησίας του κοιμητηρίου ειδοποιήθηκε γι' αυτό σε ένα όνειρο από τον Άγιο Ιωάννη. Συγκεντρώνοντας πολλούς πιστούς έκρυψε το σώμα στην εκκλησία της πόλης. Εκεί, για τα επόμενα 70 χρόνια, οι προσκυνητές προσκύνησαν τον ένδοξο μάρτυρα και πολλά θαύματα έγιναν από τα λείψανά του.

Το 1402, ο πρίγκιπας του πριγκιπάτου της Μολδαβίας, Αλέξανδρος ο Καλός άκουσε μια ιστορία για τα θαύματα του Αγίου Ιωάννη. Διέταξε να μεταφερθούν τα τίμια λείψανα στη Σοχάβα (Σουτσέβα). Με πλήθος κόσμου μεταφέρθηκαν τα λείψανα του μάρτυρα στην πρωτεύουσα της Μολδαβίας, την οποία το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως λίγο πριν αναγνώρισε ως μητρόπολη. Από τότε, ο Άγιος Ιωάννης θεωρείται ο προστάτης άγιος αυτής της χώρας.

Η μεγαλοπρεπής λιτανεία που έλαβε χώρα χθες στην Ουκρανία προς τιμήν του Αγίου Ιωάννη οι ενορίτες συμμετείχαν στην Ιερά Ακολουθία προς τη Γυναικεία Μονή του Αγίου Μάρτυρος Ιωάννη στο χωριό Κρασνοίλσκ