Όσιος Βασίλειος Μόσχας ο δια Χριστόν Σαλός – Εορτάζει στις 2 Αυγούστου εκάστου έτους

Όσιος Βασίλειος Μόσχας ο δια Χριστόν Σαλός

Εορτάζει στις 2 Αυγούστου

Ο “Γυμνός περιπατητής'” Πολιούχος της Μόσχας.

Γεννήθηκε από γονείς πτωχούς στα περίχωρα της Μόσχας, το 1469, κατά την βασιλεία του Μεγ. Ηγεμόνα Ιβάν Γ’. Από βρέφος έδειχνε σημείο της μελλοντικής του πορείας, αρνούμενος να θηλάσει από τον αριστερό μαστό! Όταν ο πατέρας του τον έβαλε μαθητευόμενο σε έναν υποδηματοποιό, εκδηλώθηκε στο προφητικό του χάρισμα (προείπε τον θάνατο “την επαύριο”, ενός άνδρα που παρήγγειλε μπότες!). Υποκρινόμενος τον σαλό έζησε γυμνός στους παγωμένους δρόμους της Μόσχας, μέχρι τα 88 του χρόνια.

Παράδοξος για τον κόσμο, έφτυνε ή πετούσε πέτρες στους εξωτερικούς τοίχους των Εκκλησιών, όπου είχαν καταφύγει οι διωγμένοι από την προσευχή των Χριστιανών δαίμονες και έκλαιγε στα σκαλιά των κακοφήμων σπιτιών, μαζί με τους Αγγέλους των αμαρτανόντων! Μία κατ’ εξοχήν προφητική μορφή, σημάδεψε τις παραμονές μεγάλων γεγονότων. Το 1521 μία μεγάλη επιδρομή των Τατάρων βρίσκεται σε εξέλιξη και η Μόσχα κινδυνεύει. Ο μακάριος Βασίλειος προσεύχεται κλαίγοντας μπροστά στην βορεινή πόρτα του Καθεδρικού Ναού Κοιμ. Θεοτόκου. Μέσα στον κλειστό Ναό ακούγεται ένας εκκωφαντικός θόρυβος. Εμφανίζονται φλόγες και η Εικόνα της Παναγίας του Βλαδιμήρου μετακινείται, ενώ μία φωνή αναγγέλει, ότι η Παναγία ετοιμάζεται να φύγει μαζί με τους άλλους Αγίους από την αμαρτωλή πόλη. Το γεγονός κυκλοφορεί, αλλά ο μακάριος συνεχίζει την προσευχή του. Και ενώ τα περίχωρα της Μόσχας καίγονται, οι εισβολείς βλέπουν μία τεράστια στρατιά να αναπτύσσεται για να υπερασπισθεί την πόλη. Οι Τάταροι υποχωρούν και οι Ρώσοι στο εξής λιτανεύουν από το Κρεμλίνο μέχρι την Μονή της Συναντήσεως (Stretenye).

Την 23 Ιουνίου 1547 (χρονιά της στέψεως του Ιβάν σε Τσάρο, από τον Μητροπολίτη Ρωσίας αγ. Μακάριο), ο μακάριος Βασίλειος προσεύχεται κλαίγοντας στη Μονή της Ευρέσεως του Τιμίου Σταυρού. Την επομένη ξεσπάει η τρομερή πυρκαγιά που αποτέφρωσε την Μόσχα! Άλλοτε ο Όσιος είναι καλεσμένος στο Παλάτι, για την ονομαστική εορτή του Τσάρου. Ο Ιβάν τον σερβίρει προσωπικά κρασί, αλλά τρεις φορές ο Σαλός το χύνει. “Συγχώρεσέ με – λέγει – αλλά μία φωτιά άναψε στο Νόβγκοροντ και έπρεπε να την σβήσω”! Ο Τσάρος αργότερα μαθαίνει, ότι πράγματι στη συγκεκριμένη ημερομηνία είχε εκδηλωθεί μεγάλη πυρκαγιά στο Νόβγκοροντ που έσβησε όταν ένας γυμνός άνδρας εμφανίσθηκε σε τρεις διαφορετικές γειτονιές και έριχνε στην φωτιά νερό με ένα… ποτιστήρι!

Όταν ένα Περσικό πλοίο κινδύνευε στην Κασπία, ένας Ρώσος Χριστιανός θυμήθηκε τον μακάριο Βασίλειο και τον επικαλέστηκε. Αμέσως, ένας γυμνός άντρας εμφανίσθηκε στο πηδάλιο και οδήγησε το πλοίο με ασφάλεια στο πλησιέστερο λιμάνι! Επιστρέφοντας στη χώρα τους οι Πέρσες έμποροι ενημέρωσαν σχετικά τον Σάχη και εκείνος τον Τσάρο· και όταν αργότερα έφθασαν στη Μόσχα, αναγνώρισαν τον σωτήρα τους στο πρόσωπο του γυμνού περιπατητή!

Ελεημένος με το προορατικό χάρισμα ο μακάριος, αποκάλυψε κάποτε τις κρυφές σκέψεις του Τσάρου.
“Που ήσουν – τον ρωτάει ο Ιβάν, μετά από μία Θεία Λειτουργία – δεν σε είδα”.
“Εγώ σε είδα – του απαντάει ο Σαλός – εκεί που ήσουν και εκεί που δεν ήσουν”.
“Μα ήμουν στην Εκκλησία”, διαμαρτύρειται ο Ιβάν.
“Όχι, Τσάρε, δεν λες αλήθεια – αποκαλύπτει ο μακάριος – ήσουν στον Λόφο των Σπουργιτιών, όπου σκοπεύεις να φτιάξεις ένα παλάτι”.
“Έχεις δίκιο – απαντάει ο Μονάρχης – εκεί ήμουνα”.

Άλλοτε, έδωσε τα χρήματα που του πρόσφερε ο Τσάρος για τους πτωχούς σε έναν καλοντυμένο έμπορο, ο οποίος είχε πτωχεύσει και πεινούσε, αλλά η αξιοπρέπειά του δεν του επέτρεπε να ζητιανέψει!

Κοιμήθηκε ειρηνικά το 1552. Προηγουμένως είχε προφητεύσει στον Πρίγκιπα Θεόδωρο, ότι αυτός και όχι ο μεγαλύτερος αδελφός του θα διαδεχθεί τον πατέρα τους. (Πράγματι, ο Πρίγκιπας Αλέξιος σκοτώθηκε από τον πατέρα του Τσάρο Ιβάν, σε μία έκρηξη θυμού). Ενταφιάσθηκε από τον Μητροπολίτη Ρωσίας αγ. Μακάριο στο Ναό της Αγίας Τριάδος στην Κόκκινη Πλατείa, όπου λίγο αργότερα κτίσθηκε ο Καθεδρικός Ναός της Αγίας Σκέπης, σε ανάμνηση της απελευθερώσεως του Καζάν από την Ταταρική κατοχή, ο οποίος σήμερα είναι γνωστός με το όνομα του αγ. Βασιλείου . Το φέρετρο με το αγιασμένο του σώμα μετέφεραν στις πλάτες του ο Τσάρος Ιβάν και οι Πρίγκιπες. (G. P. Fedotov, “The Russian Religious Mind”, . 2ος, σελ. 338).

Η μνήμη του τιμάται την 2α Αυγούστου.