Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025 ξεκινάει το Τριώδιο, με την παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου

Την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025 ξεκινάει το  Τριώδιο, η κατανυκτικότερη περίοδος του εκκλησιαστικού έτους. Με την παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου, μας εισάγει η εκκλησία σ’ αυτή τη μοναδική περίοδο, διεισδύοντας, χωρίς  χρονοτριβή, στα βαθειά νερά της υπάρξεώς μας.

Επανατοποθετεί την αληθινή σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, εισχωρεί στο βαθύτερο είναι μας, εκεί όπου βρίσκεται κρυμμένος ή και φανερός ο εγωϊσμός του κάθε ανθρώπου. Ποιός δεν κρύβει εγωϊσμό, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο και ακόμη χειρότερα υπερηφάνεια;

Αυτήν την αιτία του κακού, την αιτία που πηγάζουν όλα τα δεινά του ανθρώπου, έρχεται η παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου, να την φανερώσει και να προβάλει το αντίδοτό της, που δεν είναι άλλο από την υψοποιό ταπείνωση.

Πολύ σωστά έχει χαρακτηριστεί η περίοδος του Τριωδίου, σαν ένα πνευματικό ταξίδι, στο οποίο σιγά-σιγά, βήμα-βήμα ξεδιπλώνονται οι αρετές που πρέπει να έχει ο κάθε άνθρωπος, για να μπορέσει να ακολουθήσει τον Χριστό στα μεγάλη πάθη Του, να συμπορευτεί μαζί Του, και στο τέλος να φτάσει στο τέρμα του ταξιδιού που είναι η Ανάσταση.

Σαν πρώτη μεγάλη αρετή η εκκλησία μας παραδίδει  την ταπείνωση. Έχει χαρακτηριστεί θεμέλιο των αρετών γιατί χωρίς αυτήν, ποια αρετή μπορεί να σταθεί; Ποιά θα ήταν άραγε η αξία της ελεημοσύνης, χωρίς ταπεινό φρόνημα; Μάλλον καλή πράξη, προς επίδειξιν.... όλα τα καλά έργα χωρίς την ταπεινοφροσύνη κινδυνεύουν να μετατραπούν σε πηγές υπερηφανείας.

Ο Άγιος Ισαακ ο Σύρος λέγει: η ταπείνωση και χωρίς έργα, συγχωρεί πολλές αμαρτίες. Τα έργα όμως χωρίς ταπείνωση είναι ανώφελα, αλλά προξενούν και πολλά κακά. Όπως το άλάτι νοστιμίζει κάθε τροφή, έτσι και η ταπείνωση νοστιμίζει κάθε αρετή, και συντρίβει την δύναμη πολλών αμαρτημάτων.

Επίσης, ο ίδιος μας λέει: η ταπεινοφροσύνη είναι η στολή της θεότητος. Όποιος την εφόρεσε, αφομοιώθηκε αληθινά με Εκείνον, που κατέβηκε από το ύψος Του, και εσκέπασε την δόξα Του με την ταπεινοφροσύνη, και όποιος έχει καταφέρει να την αποκτήσει προγεύεται από δω τον παράδεισο.

¨Πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται¨ λέγει ο Χριστός στο τέλος της παραβολής του Τελώνου και Φαρισαίου. Απορρίπτει τον Φαρισαίο, ο οποίος έκανε πολλά καλά έργα με εγωϊσμό και υπερηφάνεια μεγάλη και δικαιώνει τον αμαρτωλό τελώνη ο οποίος με συναίσθηση των αμαρτιών του ζητάει το έλεος του Θεού. ¨ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ.

Θεέ μου, σπλαχνίσου με, του λέει.

Η εκκλησία, με το άνοιγμα του Τριωδίου, βάζει τους χριστιανούς στα βαθειά... αρχίζει το πνευματικό ταξίδι, με το θεμέλιο των αρετών, που είναι η ταπείνωση. Ο πόλεμος με τον εγωϊσμό και την υπερηφάνεια είναι δύσκολος και διαρκής. Η εποχή μας, μας μαθαίνει να δικαιώνουμε σχεδόν πάντα τον εαυτό μας, η εκκλησία όμως, αντιπροτείνει το ακριβώς αντίθετο, λέγοντας: όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, κι όποιος τον ταπεινώνει  θα υψωθεί». Αυτό που λέγει η παραβολή, είναι πνευματικός νόμος και αν προσέξει κανείς τα γεγονότα της ζωής και την εξέλιξή τους, πάντα έτσι συμβαίνει.

Ας μπούμε κι εμείς σ αυτό το καράβι του Τριωδίου, για να ξεκινήσει το πνευματικό ταξίδι, που θα διαρκέσει μέχρι το βράδυ της Αναστάσεως!